Gdy mąż zadłuża się w tajemnicy przed żoną – rozdzielność majątkową z datą wsteczną

Piszę w sprawie mojej siostry – chciałabym jej pomóc. Rok temu moja siostra odkryła, że jej mąż ma do spłacenia wiele pożyczek (40 łącznie) – znalazła pełne worki upomnień, ponagleń i różnych tego typu karteluszek. Doszło do tego, że komornik chciał zająć dom. Rodzina zmobilizowała się i częściowo spłaciła długi. Szwagier obiecywał, że nigdy więcej tego nie zrobi. Niestety już dwa miesiące później zaciągnął nowe pożyczki ( chwilówki) nie przyznając się do tego. Jakiś miesiąc temu siostra przypadkiem znalazła nowe upomnienia. 6 czy 8 następnych pożyczek. Szwagier wykrada jej pieniądze z domu, pożycza u znajomych i do niczego się nie przyznaje. Oskarża dzieci (już dorosłe) o to, że to one lub ich przyjaciele wykradają pieniądze, a swoja żonę wyzywa od wariatek. Siostra jest strzępkiem nerwów i ciągle kombinuje skąd wziąć pieniądze na spłatę długów (pomaga jej tez jego rodzina, ale nie zwracają mu uwagi, ze robi źle, dają tez mu pieniądze za plecami siostry). Niestety nikt nie wie na co są przeznaczone te pożyczki, prawdopodobnie na jakieś gry, może to hazard? Siostra zabrała mu dowód osobisty, telefon, kartek do bankomatu – nic nie pomogło, bo wziął pożyczki przez internet. Przychodzą teraz też upomnienia przez telefon – kiedy siostra zabrała szwagrowi telefon dowiedziała się również tego. Szwagier z nikim nie chce rozmawiać, wypiera się wszystkiego, chowa się przed ludźmi. Mieszkają w jednorodzinnym domu, na który siostra zapracowała za granicą. Mają obecnie ok. 100 tys. długu. Słyszałam, ze siostra mogłaby zrobić rozdzielność majątkową z datą wsteczną. Jakie byłyby to koszty? Co mogłaby jeszcze zrobić, żeby pozbyć się jego długów i żeby szwagier przestał brać nowe pożyczki?

Niestety w rozwiązaniu tego niezwykle złożonego problemu rodzinnego i zdrowotnego prawnik będzie mógł pomóc tylko w ograniczonym stopniu. Rozwiązanie problemów uzależnione jest przede wszystkim od postawy męża siostry.

Co do zasady kiedy między małżonkami obowiązuje ustrój wspólności majątkowej małżeńskiej, każdy z małżonków odpowiada sam za zaciągane przez siebie zobowiązania, na które nie wyraził zgody drugi małżonek, lub tez nie służyły one zaspokojeniu potrzeb rodziny. Jeśli więc mąż siostry zaciągał te zobowiązania bez jej zgody wtedy wierzyciel co do zasady może skierować żądanie spłaty tego zobowiązania przede wszystkim do:

1. majątku osobistego małżonka ( co do zasady majątku posiadanego przed ślubem, otrzymanego w spadku lub darowiźnie)

2. wynagrodzenia za pracę lub z dochodów uzyskanych przez małżonka z innej działalności zarobkowej,

3. korzyści uzyskanych z jego praw autorskich, praw pokrewnych, praw własności przemysłowej i innych praw twórcy,

Każde z małżonków z ważnych powodów może domagać się przed sądem orzeczenia o rozdzielności majątkowej. W takiej sytuacji nawet przy braku zgody męża będzie to możliwe. W wyjątkowych przypadkach (zwłaszcza, gdy małżonkowie żyli osobno) można także wnosić o to, by orzeczenie rozdzielności nastąpiło z datą wcześniejszą niż wniesienie powództwa. Ustawy nie zawierają definicji ważnych powodów, ale np. Sąd Najwyższy w wyroku dnia 31 stycznia 2003 r. w/s o sygn. akt: IV CKN 1710/00 wskazał, iż „Przez ważne powody, dające podstawę do zniesienia tej wspólności, przyjęło się rozumieć wytworzenie się takiej sytuacji, która w konkretnych okolicznościach faktycznych wywołuje stan pociągający za sobą naruszenie lub poważne zagrożenie interesu majątkowego jednego z małżonków i z reguły także dobra rodziny” Gdyby zatem przyczynami dla których zadłużał się mąż siostry było niekontrolowane przez niego uzależnienie od hazardu jest szansa na zniesienie wspólności majątkowej być może także z datą wcześniejszą niż moment wytoczenia powództwa przed Sądem. Opłata od pozwu o zniesienie wspólności majątkowej wnosi 200,00 zł, możliwe że w tej konkretnej sytuacji faktycznej konieczne będzie zatrudnienie także pełnomocnika procesowego wtedy należy uwzględnić także koszty jego wynagrodzenia. Sąd będzie badał również czy strony nie chcą pozornie dokonać rozdzielności majątkowej by pokrzywdzić wierzycieli.

adw. Łukasz Wieszczeczyński Tabędzka – Wieszczeczyński – Zagierska www.adwokaci-twz.pl

Podstawa prawna:

Art. 33-43, art. 52 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy ( tj. Dz. U. z 2015 r. poz. 583 ze zm.)