Przedsiębiorczość jako składnik internacjonalizacji

Handlowe formy internacjonalizacji

Najprostsza i najwcześniejsza forma internacjonalizacji wiązała się i nadal wiąże z handlem towarami. Współcześnie to szereg innych produktów w handlu międzynarodowym (usługi – transportowe, komunikacyjne, inwestycyjne, finansowe, własność przemysłowa – patenty, znaki, marki i własność intelektualna, prawa autorskie, etc).

Znaczenie handlu zagranicznego (HZ) dla gospodarek narodowych jest bardzo istotne zarówno z punktu widzenia polityki gospodarczej (skala rynku i produkcji) jak i społecznej (problemy zatrudnienia i bezrobocia, jakość i specjalizacja systemu oświatowego oraz badań) czy politycznej (pochodne od spraw gospodarczych i społecznych – napięcia i ochrona interesów lokalnych grup interesu).

Obecne handlowe formy internacjonalizacji działalności przedsiębiorstw są znacznie bardziej rozwinięte. Nie wchodząc w szczegółowe rozważania kwalifikacyjne możemy przyjąć dla naszych rozważań najbardziej generalny, bez wchodzenia w szczegółowe klasyfikacje, podział tych form na klasyczne i nowoczesne.

Klasyczne:

• eksport (wywóz towarów ostateczny lub czasowy);
• import (przywóz ostateczny lub czasowy);
• tranzyt (przewóz przez terytorium własnego lub obcego kraju);

Nowoczesne:

• obrót uszlachetniający (czynny-przerób w kraju przywozu i bierny-przerób w kraju wywozu);
• transakcje kompensacyjne (zakup – counter-purchase czyli zobowiązanie do zakupu przez eksportera u importera określonych dóbr lub usług oraz kompensacja powrotna – buy-back czyli zobowiązanie eksportera dóbr inwestycyjnych do zakupu produkcji finalnej wytworzonej przy pomocy danych inwestycji – fabryk, linii produkcyjnych, know-how, etc);
• transakcje offsetowe czyli – zbliżone do kompensacyjnych, ale rozszerzające możliwości zakupu przez eksportera dóbr inwestycyjnych nie tylko produktów finalnych, ale i innych, którymi zainteresowany jest importer, np. przy realizacji transakcji odnoszącymi się do handlu bronią;
• transakcje barterowe i switchowe ( barter – towar za towar o jednakowej wartości, switch – podobnie, ale najczęściej z użyciem pośrednika, clearing dwu- i wielostronny);
• transakcje licencyjne (wynalazki i ich ochrona, wzory użytkowe i ich rejestracja, znaki towarowe i prawa ich publikacji, obrót know-how, etc.);
• franchising – umowna forma handlu polegająca na przekazaniu przez dawcę franchisingu (franczyzera) zezwolenia do prowadzenia działalności handlowej przez biorcę franchisingu (franczyzanta) wg ustalonego programu sprzedaży zawierającego m.in. nazwę firmową franczyzera, nazwy towarów, środki reklamy, cenę i ustaloną jakość;
• leasing – (leasing operacyjny – umowa o przekazanie w użytkowanie przedmiotu na krótki lub średni okres z możliwością wcześniejszego jej wypowiedzenia i leasing finansowy czyli to samo, ale użytkowanie ma charakter średni lub długi a umowa nie podlega wypowiedzeniu oraz, że towar po zamortyzowaniu przechodzi na własność użytkownika).