Ubezpieczenia osób prowadzących działalność i osób nimi współpracujących

Od 1 stycznia 1999 r. obowiązują nowe zasady ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego osób prowadzących pozarolniczą działalność i osób z nimi współpracujących. Przedstawione w poradniku zagadnienia dotyczą zarówno osób prowadzących działalność indywidualnie, jak i w ramach np. spółki cywilnej.

Wstęp

Istotnym elementem poradnika jest część poświęcona zbiegom tytułów do podlegania ubezpieczeniom społecznym. Omówiono w niej m.in. sytuacje, gdy osoba prowadząca pozarolniczą działalność lub współpracująca przy prowadzeniu pozarolniczej działalności nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom z tego tytułu.

Ponadto podane zostały stopy procentowe składek oraz zasady ustalania podstawy wymiaru składek dla osób prowadzących działalność, w tym dla osób, które rozpoczęły wykonywanie działalności gospodarczej po 24 sierpnia 2005 r.

W opracowaniu omówiono również obowiązki spoczywające na osobach prowadzących pozarolniczą działalność, a więc obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne i Fundusz Pracy oraz obowiązek sporządzania i przekazywania do ZUS dokumentów ubezpieczeniowych. Ponadto poinformowano o możliwości dobrowolnego kontynuowania ubezpieczeń po ustaniu obowiązkowych ubezpieczeń społecznych z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności, podając jednocześnie obowiązujący w tym zakresie tryb postępowania.

W dwóch ostatnich rozdziałach poradnika przedstawiono zasady dokonywania wpłat z tytułu składek oraz przekazywania dokumentów ubezpieczeniowych.

Pojęcia „Osoba prowadząca pozarolniczą działalność”, „Osoba współpracująca”

Z dniem 1 stycznia 1999 r. weszły w życie nowe zasady ubezpieczeń społecznych, dotyczące m.in. osób prowadzących pozarolniczą działalność i osób z nimi współpracujących. Zasady te zostały zawarte w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. nr 137, poz. 887 z późn. zm.). Powołana ustawa, oprócz wprowadzenia obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych dla osób fizycznych, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz osobami z nimi współpracującymi, określiła również kogo należy uważać za wymienione osoby.

Przy czym należy pamiętać, że osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność i osobami współpracującymi przy prowadzeniu tej działalności – jeżeli spełniają podane niżej warunki – są nie tylko obywatele polscy, ale również obcokrajowcy.

Od 1 stycznia 1999 r. do cudzoziemców prowadzących pozarolniczą działalność lub współpracujących przy jej prowadzeniu, na podstawie polskich przepisów w zakresie ubezpieczeń społecznych, ma bowiem zastosowanie ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych.

Szersze informacje o warunkach podlegania ubezpieczeniom społecznym cudzoziemców zawiera poradnik Ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne Polaków zatrudnionych za granicą oraz cudzoziemców pracujących w Polsce oraz opracowanie Ubezpieczenia społeczne osób przemieszczających się (migrujących) w Unii Europejskiej.