Zarządzanie przez śmiech
Każdy szef czy też właściciel firmy chce, aby jego pracownicy pracowali jak najwydajniej, jak najmniej chorowali, byli jak najbardziej zadowoleni z pracy i nie myśleli o jej zmianie. Istnieje wiele metod osiągania tych celów. Jedną z nich, w Polsce właściwie jeszcze nie znaną, jest wykorzystywanie w pracy humoru.
Wydajny śmiech
Powszechnie uważa się, iż śmiech jest banalny, a przede wszystkim nieproduktywny. Jednak badania przeprowadzone m.in. w Stanach Zjednoczonych pokazują, iż jest to błędne założenie. Pracownicy amerykańskich firm, które wprowadziły humor do pracy, rzadziej chorują, mają większą satysfakcję z pracy i po prostu lepiej pracują.
Według badań 97 procent kierowników firm w USA zgadza się ze stwierdzeniem, iż humor jest cenny w biznesie. A 60 procent wierzy, iż poczucie humoru może być decydującym czynnikiem determinującym jaki sukces dana osoba osiąga w pracy.
Problemy
W jaki sposób firmy mogą stosować humor w miejscu pracy? Zanim odpowiemy na to pytanie, przyjrzyjmy się wybranym problemom z pracownikami, na jakie napotykają firmy.
W dzisiejszym, szybko zmieniającym się świecie, jak nigdy dotąd pracownicy działają w dużym stresie. Nienaturalne tempo pracy powoduje też, iż pracownicy uskarżają się na wiele schorzeń, takich jak bóle kręgosłupa, bóle głowy, depresje, osłabienie systemu immunologicznego, wysokie ciśnienie krwi i choroby serca, itd.
Kolejnym problemem (związanym z wymienionym wyżej) jest absencja pracowników. Ten problem jest szczególnie odczuwalny przez firmy w naszym kraju, gdzie uzyskanie zwolnienia lekarskiego jest rzeczą banalnie prostą.
Następny problem to brak satysfakcji pracownika z wykonywanej pracy. Gdy wykonuje on pracę, której nie lubi, to jakim cudem może osiągać wysoką produktywność? Co więcej, w takiej sytuacji znacznie wzrasta ryzyko, iż odejdzie on z pracy. W przypadku specjalistów i wyższej kadry, negatywne konsekwencje z ich odejścia mogą być dla firmy znaczące.
Kolejna sprawa to stosunki między pracownikami, w tym i z przełożonymi. Nie zawsze układają się one prawidłowo. A wtedy firma może mieć wiele kłopotów.
Oczywiście listę różnych problemów można by ciągnąć prawie bez końca. Przyjrzyjmy się teraz w jaki sposób humor może pomóc w rozwiązaniu opisanych wyżej bolączek.
Zdrowie
Każdy z nas na pewno zna powiedzenie, iż śmiech to zdrowie. Jednak większość osób nawet nie podejrzewa, jak wiele jest w nim prawdy. Śmiech oddziałuje na wiele narządów naszego ciała i usprawnia ich funkcjonowanie.
Weźmy np. układ oddechowy. Przeciętny człowiek oddycha bardzo płytko. Tylko górną częścią płuc. Jest to oczywiście sposób nieprawidłowy. Takie oddychanie powoduje, iż wdychamy niewielką ilość powietrza. I przez to nasz organizm zostaje słabo dotleniony. Ponadto po płytkim wdechu następuje płytki wydech. To oznacza, iż zalegające w głębi płuc dwutlenek węgla i toksyny nie są z nich usuwane.
Co się dzieje, jeśli osoba oddychająca tak płytko zaczyna się śmiać? Wtedy zamiast średnio pół litra powietrza, wdycha go półtora litra. Dzięki temu nasz organizm zostaje lepiej dotleniony. I wtedy mózg lepiej pracuje, poprawia nam się koncentracja, sprawność i refleks.
Podczas śmiania się szybciej bije nasze serce, co nie tylko wpływa pozytywnie na pracę samego serca, ale również na cały organizm, gdyż krew wtedy szybciej krąży, i dostarcza większą ilość tlenu do organizmu.
Gdy się śmiejemy wprawiamy w ruch mięśnie klatki piersiowej, w tym m.in. mięśnie żebrowe i brzucha. Praca tych mięśni powoduje, iż z jamy brzusznej krew przetacza się w kierunku serca, w ten sposób wspomagając krwiobieg.
Oczywiście podczas śmiechu w ruch zostają wprawione mięśnie twarzy. Jest to dla nich świetny masaż. Dzięki niemu nasza skóra staje się jędrniejsza.
Ponadto podczas śmiechu w organizmie zwiększa się wydzielanie endorfin, określanych jako hormony szczęścia. Łagodzą one takie dolegliwości jak bóle zębów, głowy czy mięśni.
Dzięki śmiechowi lepiej też funkcjonuje nasz system odpornościowy. Śmiech działa relaksująco na nasz organizm i redukuje stres.
Bardzo dobrym sposobem na wykorzystanie leczniczych właściwości śmiechu są grupowe sesje terapii śmiechem. Jedną z form takich sesji stworzył indyjski doktor Madan Kataria, który w połowie lat dziewięćdziesiątych zaczął organizować w Indiach Kluby Śmiechu. Członkowie takich klubów codziennie rano przed pracą spotykają się, najczęściej w parkach i wspólnie śmieją się. Podczas takich sesji wykonują oni różnego rodzaju ćwiczenia oddechowe i rozciągające oraz śmieją się na różne sposoby.
Obecnie w samych Indiach istnieje przynajmniej kilkaset Klubów Śmiechu. Również w innych krajach zaczęły powstawać takie kluby. W Polsce są one jeszcze praktycznie nieznane. Są już jednak podejmowane pierwsze próby promowania w naszym kraju grupowych sesji terapii śmiechem.
A więc firmy, którym zależy aby ich pracownicy byli jak najzdrowsi, mogą organizować dla nich sesje śmiechu. Najlepiej gdy takie sesje są prowadzone przed rozpoczęciem pracy, gdyż dzięki porannym sesjom ich uczestnicy mogą utrzymać dobre samopoczucie przez cały dzień.
Satysfakcja
Mniej kłopotów zdrowotnych to mniejsza absencja w pracy (osoby regularnie uczestniczące w sesjach terapii śmiechem rzadziej mają m.in. grypę i przeziębienie). Jednak choroby to nie jedyny powód nieobecności pracowników w pracy. Jeśli pracownika nie satysfakcjonuje wykonywana pracy i nie sprawia mu przyjemności, to również będzie on starał się jej uniknąć. A zatem aby pracownik mógł cieszyć się pracą, warto pomyśleć nad takimi zmianami w środowisku pracy, aby zaczął on czerpać radość z przebywania w pracy. Oczywiście można do tego celu wykorzystać humor, zarówno w postaci opisanych wyżej sesji, jak i innych działań, które mogą wprowadzić bardziej zabawną atmosferę do miejsca pracy.
Możliwości jest tu bez liku. Można np. nadawać śmieszne nazwy różnym stanowiskom pracy, projektom, itd.; wypożyczać komedie na wideo i oglądać je wspólnie jedząc popcorn; powiesić zabawne obrazki; organizować dni zmiany strojów; stworzyć internetowy e-zin z dowcipami dla pracowników; można też kolekcjonować zabawne historyjki z gazet i wieszać na gazetkach ściennych.
Stosunki międzyludzkie
Wspólny śmiech jest doskonałym sposobem na integrację pracowników. Humor solidaryzuje grupę i tworzy więź między pracownikami.
Humor może być pomocny w sytuacjach konfliktowych. Ponadto dzięki śmiechowi pracownicy są mniej onieśmieleni w pracy.
Pracownicy firmy w codziennej pracy kontaktują się z kontrahentami (klientami i dostawcami). W kontaktach z nimi także można wykorzystać humor, gdyż udoskonala on jakość obsługi klientów (radosne osoby lepiej obsługują klientów), zwiększa efektywność komunikacji z nimi, przyciąga uwagę i ułatwia perswazję.
Poczucie humoru
Warto zatrudniać osoby o dużym poczuciu humoru. Osoby z dużym poczuciem humoru mają większą pewność siebie, są bardziej kreatywne, mają lepsze relacje ze współpracownikami i łatwiej adoptują się do zmian. Według badań amerykańskich poczucie humoru pomaga w karierze. 96 procent kierowników amerykańskich bardziej wierzy ludziom z dużym poczuciem humoru, niż tym z małym, lub bez poczucia humoru. Kto wie, być może za jakiś czas w ogłoszeniach o pracy wśród wymagań stawianych pracownikom pojawi się duże poczucie humoru.
Oczywiście nie każdy odznacza się wysokim poziomem humoru, jednak jest to umiejętność, którą można rozwijać. A więc być może w przyszłości pracodawcy będą organizować dla swoich pracowników kursy rozwijające poczucie humoru.
Strategia
W Stanach Zjednoczonych 29 procent pracodawców dodaje humor do swojej kultury. A 8 procent ma politykę wykorzystywania humoru jako sposobu łagodzenia stresu w pracy oraz przyciągania i zatrzymywania pracowników.
W Polsce na razie nie słychać o wdrażaniu przez firmy strategii wykorzystania humoru w pracy. W chwili obecnej, w wyniku wysokiego bezrobocia, pracodawcy przyjmują postawę, iż nie muszą za wszelką cenę starać się „dogodzić pracownikom”. Jednak biorąc pod uwagę, iż śmiech w pracy nie wymaga dużych nakładów czasu, pieniędzy i energii, a przynieść może bardzo wyraźne korzyści (m.in. w wymiarze finansowym), możemy spodziewać się, iż moda na humor w pracy zawita i do nas.
