Orzecznictwo: Spółki, Spółka komandytowa – Wniesienie wkładu niepieniężnego do spółki osobowej a przychód w podatku dochodowym od osób fizycznych – Spółka komandytowa

Wniesienie wkładu niepieniężnego do spółki osobowej a przychód w podatku dochodowym od osób fizycznych

Sąd orzekający: Naczelny Sąd Administracyjny

Data orzeczenia:5 wrzesień 2012

Sygnatura: II FSK 210/11

Teza:

Wartość udziału w spółce komandytowej, jako spółce osobowej, nie jest ceną wniesionego wkładu, albo też kwotą należną z tytułu wniesionego wkładu, jest bowiem przekształceniem wkładu w udział, z tytułu którego wspólnik uczestniczy w spółce. Gdyby wartość udziału objętego w spółce osobowej w zamian za wniesienie wkładu niepieniężnego stanowić miała przychód, prawodawca uwzględniłby to w art. 17 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, które jednak o spółkach osobowych nie stanowi.

Komentarz:

Wniesienie aportu do spółki komandytowej nie jest odpłatnym zbyciem, które podlega opodatkowaniu po stronie wspólnika. Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną organu podatkowego, który stał na stanowisku, iż wniesienie aportu do spółki osobowej generuje przychód po stronie udziałowca. W ocenie sądu kasacyjnego wniesienie wkładu niepieniężnego, np. w postaci przedsiębiorstwa czy prawa majątkowego, do spółki komandytowej nie wywołuje negatywnych skutków dla wspólnika.

Jak wskazano spółka komandytowa jest spółką osobową. Wniesienie do niej wkładu niepieniężnego (aportu) powoduje jedynie uzyskanie przez wspólników praw i obowiązków uczestnictwa w spółce. Zdaniem składu orzekającego nie jest też ceną ani ekwiwalentem. Taka operacja powoduje przekształcenie określonych składników w majątek spółki.

Należy zgodzić się ze stanowiskiem sądu administracyjnego. Podkreślenia wymaga bowiem fakt, iż tylko w spółkach kapitałowych objęcie udziałów lub akcji w formie niepieniężnej stanowi w ich wartości nominalnej przychód dla udziałowa. Kosztem natomiast jest wartość wnoszonego majątku, kalkulowana odrębnie, w zależności od jego przedmiotu (rzeczy, wierzytelności, przedsiębiorstwo, udziały lub akcje). Zastosowanie analogicznych zasad do spółek osobowych, jak ma miejsce w komentowanym stanie faktycznym będącym podstawą wydanego orzeczenia, jest zastosowaniem wykładni rozszerzającej, niedopuszczalnej w takim kształcie w przepisach prawa podatkowego.

Przyjęcie tezy organów podatkowych, iż wniesienie aportu do spółki osobowej jest odpłatnym jego zbyciem w zamian za otrzymane udziały, prowadzi do wątpliwości co do konstrukcji rozliczenia podatkowego udziałowca spółki osobowej. W ujęciu przepisów ustaw o podatkach dochodowych to udziałowiec jest podatnikiem a nie sama spółka. Tym samym trudno byłoby jednoznacznie określić zakres takiego przysporzenia majątkowego. Odpłatne zbycie następowałoby zatem pomiędzy tą samą osobą – udziałowcem, co jest logicznie niedopuszczalne. Tym samym na pełną aprobatę zasługuje stanowisko sądu, iż wniesienie aportu stanowi wyłącznie przekształcenie wkładu na udział, a nie ekwiwalentne przysporzenie u udziałowca.

Wyrok NSA jest prawomocny. Tym samym należy podkreślić, że wniesienie aportu do spółki komandytowej nie jest odpłatnym zbyciem, które podlega opodatkowaniu u wspólnika.

Krzysztof Biernacki,
Kancelaria Initium Krzysztof Biernacki