Jaką część emerytury może zająć komornik, gdy osoba przebywa w zakładzie opiekuńczym?

Pacjent przebywa w Zakładzie Opiekuńczo-Leczniczym i ma zajęcie komornicze. Czy zgodne z prawem jest to, że komornik zajmuje 30% emerytury, a pozostałe 70% to odpłatność za pobyt w tym ZOL-u? Pacjent pozostaje praktycznie bez środków do życia. Komornik twierdzi, że 30% emerytury zajmuje zgodnie z prawem, natomiast dyrekcja oblicza 70% od całości emerytury (bez brania pod uwagę zajęcia komorniczego). W tej sytuacji pacjent zostaje bez żadnych pieniędzy, niby ma zapewnione jedzenie i spanie, ale tak naprawdę nie ma nawet na papier toaletowy (szpital nie zapewnia). Co można zrobić w tej sytuacji? Do kogo się zwrócić?

Komornik nie zna wysokości świadczenia emerytalnego lub rentowego dłużnika, którego sprawą się zajmuje. To ZUS dokonuje komornikowi przeliczeń i potrąceń na podstawie przepisów prawa i oblicza, ile – w ramach konkretnej sprawy egzekucyjnej – musi mu przelać na konto. Z emerytury lub renty, na poczet sprawy egzekucyjnej prowadzonej przez komornika sądowego, może być potrącona kwota w wysokości 25%. Istnieje jednak kwota wolna od egzekucji i potrąceń – wynosi ona 50% najniższej emerytury lub renty, zależnie od rodzaju pobieranego świadczenia. W roku 2015 najniższa emerytura wynosi 880,45 zł netto, wolną od potrąceń będzie więc kwota 440 zł i 22 groszy.

Nie podlegają egzekucji komorniczej w ogóle świadczenia alimentacyjne, świadczenia pieniężne wypłacane w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów, świadczenia rodzinne, dodatki rodzinne, pielęgnacyjne, porodowe, dla sierot zupełnych oraz świadczenia z pomocy społecznej.

Ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych przewiduje, że świadczeniobiorca ponosi koszty wyżywienia i zakwaterowania w świadczącym całodobowe usługi zakładzie opiekuńczo-leczniczym, pielęgnacyjno-opiekuńczym lub w zakładzie rehabilitacji leczniczej. Miesięczną opłatę ustala się co do zasady w wysokości odpowiadającej 250% najniższej emerytury, jednakże tak ustalona kwota „nie może być wyższa niż kwota odpowiadająca 70% miesięcznego dochodu świadczeniobiorcy w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej”. Podstawą obliczenia limitu ceny za wyżywienie i zakwaterowanie jest miesięczny dochód w rozumieniu przepisów ustawy o pomocy społecznej. Za dochód uważa się sumę miesięcznych przychodów z miesiąca poprzedzającego, bez względu na tytuł i źródło ich uzyskania, pomniejszoną o:

1) miesięczne obciążenie podatkiem dochodowym od osób fizycznych;
2) składki na ubezpieczenie zdrowotne określone w przepisach o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz ubezpieczenia społeczne określone w odrębnych przepisach; 
3) kwotę alimentów świadczonych na rzecz innych osób.

Ponadto do dochodu ustalonego zgodnie opisanymi wyżej zasadami nie wlicza się:

1) jednorazowego pieniężnego świadczenia socjalnego;
2) zasiłku celowego;
3) pomocy materialnej mającej charakter socjalny albo motywacyjny, przyznawanej na podstawie przepisów o systemie oświaty;
4) wartości świadczenia w naturze;
5) świadczenia przysługującego osobie bezrobotnej na podstawie przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy z tytułu wykonywania prac społecznie użytecznych;
6) dochodu z powierzchni użytków rolnych poniżej 1 ha przeliczeniowego.

Obliczając maksymalną kwotę ceny jaką powinien ponieść świadczeniobiorca tytułem zakwaterowania i wyżywienia w zakładzie, najpierw od kwoty wynagrodzenia trzeba odjąć kwotę należności egzekwowanych przez komornika na rzecz innych osób, i dopiero od takiej kwoty obliczyć 70% stanowiące cenę pobytu. Czyli Dyrektor musi obliczyć 70 procent od wartości pomijającej wysokość zajętej emerytury przez komornika. Sposób ustalania odpłatności za pobyt w zakładzie opiekuńczym jest dodatkowo precyzowany w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 25 czerwca 2012 r. w sprawie kierowania do zakładów opiekuńczo-leczniczych i pielęgnacyjno-opiekuńczych, które przewiduje że opłata nalicza się po każdorazowej zmianie wysokości dochodu świadczeniobiorcy.

Proszę napisać pismo do Dyrektora placówki i odnieść się do wysokości zajmowanej należności za świadczenie publicznej opieki całodobowej.

adw. Łukasz Wieszczeczyński Tabędzka – Wieszczeczyński – Zagierska www.adwokaci-twz.pl

Podstawa prawna:

Art. 833-1040, art. 1081-1087 – ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (tj. Dz.U. z 2014 poz. 101 ze zm.)

Art. 140-141 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( tj. Dz.U. 2013, poz. 1440 ze zm.)

art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 z późn. zm

art. 8 ust. 3 ustawy z dnia 2 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 182 z późn. zm.)

§ 8 ust. 2 rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 25 czerwca 2012 r. w sprawie kierowania do zakładów opiekuńczo-leczniczych i pielęgnacyjno-opiekuńczych (Dz. U. z 2012 r., poz. 731)

Z powołanego rozporządzenia wynika, że opłatę ustala się ponownie po każdorazowej zmianie wysokości dochodu świadczeniobiorcy przebywającego w zakładzie opiekuńczym.