Niania pracująca za granicą zakłada firmę. Co trzeba wiedzieć

Planuję założyć własną, jednoosobową działalność gospodarczą, jako niania. Mój brat mieszka za granicą Polski (ale w UE) i potrzebuje niani na ok. pół roku dla dwójki swoich dzieci. Ponieważ chcę posiadać tam pełne ubezpieczenie, muszę być ubezpieczona w Polsce (wydaje mi się, że założenie takiej działalności jest najlepszą forma). Za granicą będę mieszkać u brata w mieszkaniu, także nie będę posiadać siedziby swojej firmy, będę tzn. nianią dochodząca. Proszę o informację, czy to ma w ogóle sens? Jak wysoka może być składka ZUS oraz pozostałe?

Tak, taka działalność jest możliwa. W przypadku prowadzenia działalności gospodarczej na terenie UE, właściwe ustawodawstwo w zakresie zabezpieczenia społecznego określa się zgodnie z miejscem wykonywania tej działalności, przy czym miejsce rejestracji działalności czy zamieszkania osoby ją wykonującej pozostaje bez znaczenia dla określenia ustawodawstwa.

Zasadą szczególną jest przypadek, gdy wykonywana na własny rachunek działalność jest założona w jednym państwie członkowskim, a przedsiębiorca udaje się, by wykonywać podobną działalność w innym państwie członkowskim. Wówczas może on nadal podlegać ustawodawstwu państwa pierwszego ( w tym przypadku Polski), jednak pod warunkiem, że przewidywany czas pracy za granicą nie przekracza 24 miesięcy. Ponadto przepisy wykonawcze określają wymóg prowadzenia działalności w kraju przez okres co najmniej 2 miesięcy przed przeniesieniem jej wykonywania za granicę, konieczność dokumentowania świadczonych usług fakturami, rachunkami bądź umowami, a także utrzymania infrastruktury niezbędnej do podjęcia pracy po powrocie do kraju.

Podatek dochodowy w przypadku braku zmiany rezydencji podatkowej będzie określony od sumy dochodów osiągniętych w kraju oraz za granicą, z zastosowaniem regulacji odpowiedniej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. Możliwe natomiast formy opodatkowania takiej działalności to zasady ogólne, podatek liniowy, karta podatkowa lub ryczałt od przychodów ewidencjonowanych (przy usługach wychowania przedszkolnego). Ponadto w Polsce składki ZUS dla podmiotów zakładających działalność przez pierwsze 2 lata mają charakter preferencyjny, w wysokości ok. 400 zł, o ile podatnik spełnia pozostałe przesłanki.

Anna Świech
Kancelaria INITIUM Krzysztof Biernacki

Podstawa prawna:

• Art. 11 ust. 2 lit. a, art. 12 ust. 2, Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (Dz .Urz. UE L 284, 30/10/2009, Celex nr: 32009R0987)
• Art. 14 ust. 3, Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) NR  987/2009 z dnia 16  września  2009  r.  dotyczące wykonywania rozporządzenia  (WE) nr  883/2004 w  sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (Dz. Urz. UE L 284/1)
• Art. 2, Decyzji nr A2 z dnia 12 czerwca 2009 r. dotycząca wykładni art. 12 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 w sprawie ustawodawstwa mającego zastosowanie do pracowników delegowanych i osób wykonujących pracę na własny rachunek, tymczasowo pracujących poza państwem właściwym (Dz. Urz. UE L C 106/5)