Wyprowadzka za granicę współnika s. c.

Prowadzę w Polsce działalność gospodarczą wchodzącą w skład spółki cywilnej. W tej chwili opłacamy wszystkie składki w Polsce – każdy ze wspólnika. Niedługo jeden ze wspólników wyprowadza się do Niemiec i tam będzie mieszkał na stałe. Co należy zrobić w kwestii podatków oraz ubezpieczenia? Rozumiem, że obowiązek opłacania wszystkich składek jest obowiązkowy w Polsce w takim przypadku? Niemniej mieszkając w Niemczech nie posiadam w takim przypadku ubezpieczenia zdrowotnego itp. Jak najlepiej rozwiązać taką sytuację? Zarejestrować działalność w Niemczech? Gdzie wtedy należy mieć siedzibę firmy? Co jest najkorzystniejszym rozwiązaniem? Dodam, że Spółka prowadzi działalność przez Internet.

Spółka cywilna w Polsce nie jest samodzielnym podmiotem praw i obowiązków, lecz umową cywilnoprawną zawieraną przez wspólników. Warunki oraz kwestie prawa właściwego co do zawartej umowy spółki precyzować będą:

• zasady wynikające bezpośrednio z samej treści zapisów umowy cywilnoprawnej,
• z przepisów ustawy Prawo prywatne międzynarodowe, które wskazuje, że prawo właściwe dla zobowiązania umownego określa rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 593/2008 z dnia 17 czerwca 2008 r. w sprawie prawa właściwego dla zobowiązań umownych (Rzym I) (Dz. Urz. UE L 177 z 04.07.2008 r.).

Jeżeli umowa między wspólnikami wskazywać będzie, że spółka podlega polskim przepisom prawa, to zgodnie z art. 4 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 02.07.2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. Nr 173 poz. 1807), za przedsiębiorców uznaje się także wspólników spółki cywilnej w zakresie wykonanej przez nich działalności gospodarczej.

Sama zmiana miejsca zamieszkania (a nie np. obywatelstwa) nie powoduje, by wspólnik uznany był za osobę zagraniczną lub przedsiębiorcę zagranicznego w rozumieniu przepisów tej ustawy. Działalność podejmuje on zatem na takich samych zasadach, jak osoba – obywatel polski, posiadający miejsce zamieszkania na terytorium RP.

Przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną – wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą. Zatem wspólnik mimo zmiany miejsca zamieszkania, nadal zobowiązany będzie on prowadzić na terytorium RP działalność gospodarczą, jeżeli chce jednocześnie pozostawać wspólnikiem spółki cywilnej, prowadzącej w RP taką działalność zarobkową.

Spółka cywilna nie ma obowiązku prowadzić pełnej rachunkowości –nie dochodzi bowiem do udziału w niej osoby zagranicznej (potwierdza to np. Urząd Skarbowy w Mikołowie, sygn. akt PB I-415-21-05-BF).

Wspólnicy podlegają polskim zasadom opodatkowania, z możliwością jednak stosowania do nierezydentów podatkowych zasad unikania podwójnego opodatkowania, np. związanego z prowadzeniem przez niemieckiego rezydenta działalności poprzez zakład przedsiębiorstwa prowadzonego również w Niemczech. Zasady ustalenia zasad opodatkowania w Niemczech regulują niemieckie przepisy prawa podatkowego i to one powinny być podstawą, by ustalać ewentualne konsekwencje unikania podwójnego opodatkowania ze względu na przychody osiągane w Rzeczypospolitej. Sama zmiana miejsca zamieszkania nie powoduje jeszcze zmiany rezydencji podatkowej, stąd też ustaleniu wymaga przede wszystkim kwestia rezydencji wspólnika zmieniającego miejsce zamieszkania.

W zakresie ubezpieczeń społecznych decydujące może okazać się Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (Dz.Urz. UE L 166 z 30.04.2004 r., str. 1, z późn. zm.).

Zgodnie z zasadą ogólną osoby, do których stosuje się rozporządzenie 883/2004, podlegają ustawodawstwu tylko jednego państwa członkowskiego. Zgodnie z art. 12 ust. 2 osoba, która normalnie wykonuje działalność jako osoba pracująca na własny rachunek w państwie członkowskim, a która udaje się, by wykonywać podobną działalność w innym państwie członkowskim, nadal podlega ustawodawstwu pierwszego państwa członkowskiego, pod warunkiem, że przewidywany czas pracy nie przekracza 24 miesięcy.

Ze względu na brak szczegółów co do zasad aktywności zawodowej wspólnika w Niemczech, odsyłamy jedynie do wnikliwej lektury przepisów tego rozporządzenia.

adw. Łukasz Wieszczeczyński Tabędzka – Wieszczeczyński – Zagierska www.adwokaci-twz.pl

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U.2015, poz. 584),

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 593/2008 z dnia 17 czerwca 2008 r. w sprawie prawa właściwego dla zobowiązań umownych (Rzym I) (Dz. Urz. UE L 177 z 04.07.2008 r.).

Umowa między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku, (Dz. U. nr 12, poz. 90).