Wyznaczniki procesu inwestycyjnego

Zarządzanie finansami

Na proces zarządzania finansami firmy (przedsiębiorstwa) składają się dwie kategorie decyzji:

• decyzje inwestycyjne (w szerokim znaczeniu);
• decyzje finansowe.

Decyzje inwestycyjne to decyzje, w wyniku których kształtowana jest wielkość i struktura aktywów niezbędna do prowadzenia działalności gospodarczej. Z istoty tych decyzji wynika, że dotyczą one sposobu wykorzystania kapitału.

Decyzje finansowe dotyczą zaś źródeł finansowania tych aktywów, a szczególnie ich rozmiarów, rodzajów i struktury. A więc są to decyzje o pozyskiwaniu kapitału. W tak pojmowanym zarządzaniu finansami firmy nie rozstrzygamy, które z tych decyzji są ważniejsze. Umawiamy się, że zarówno jedne jak i drugie są jednakowo ważne dla osiągania celów przedsiębiorstwa. Co najwyżej możemy mówić o pewnym następstwie czasowym ich podejmowania.

Chronologicznie rzecz ujmując, proces zarządzania finansami przedsiębiorstwa, jako proces decyzyjny, rozpoczyna się od sformułowania potrzeb w zakresie zmian poziomu (wielkości) i struktury aktywów, a więc spraw stricte inwestycyjnych. Te zamierzenia następnie są konfrontowane z możliwościami i warunkami pozyskiwania dostępnych źródeł finansowania. W wyniku tej konfrontacji może być podjęta pozytywna decyzja o inwestowaniu w zależności od możliwości ich sfinansowania dostępnym kapitałem, jako rezultat relacji między kosztem tego kapitału a uzyskanym efektem w wyniku jego wykorzystania. W tak przedstawionych zależnościach, występujących między obiema kategoriami decyzji, obszar decyzji finansowych można uznać za weryfikujący decyzje inwestycyjne, co wcale nie oznacza, że jedne są podporządkowane drugim.

Inwestycje możemy zdefiniować w różny sposób, biorąc pod uwagę, że jest to:

• ważna, ściśle powiązana z innymi dziedzinami sfera działalności firmy,
• strumień określonych celowych nakładów finansowych,
• źródło reprodukcji kapitału firmy.

Inwestycje – uwzględniając ich aspekt funkcjonalny, finansowy i rzeczowy, można zdefiniować jako:

• ogół czynności związanych z przygotowaniem i realizacją przedsięwzięć rozwojowych firmy, polegających głównie na tworzeniu nowych oraz odtwarzaniu i unowocześnianiu już eksploatowanych środków trwałych firmy oraz różnych operacjach finansowo-giełdowych, wykonywanych przez wyspecjalizowany zespół pracowników w ścisłym powiązaniu z innymi sferami działalności gospodarczej przedsiębiorstwa;
• całokształt nakładów finansowych związanych z tworzeniem nowych, odtwarzaniem i unowocześnianiem obiektów produkcyjnych i nieprodukcyjnych firmy oraz poszerzaniem przez operacje finansowe kapitału firmy (zakup akcji i udziałów, lokat);
• źródło przyrostu kapitału firmy w postaci nowych lub zmodernizowanych maszyn i urządzeń, środków transportu, obiektów budowlanych itp.

Wyjściowym warunkiem koniecznym do dokonywania różnego rodzaju inwestycji jest dysponowanie odpowiednim kapitałem w postaci określonego zasobu środków gospodarczych wszelkiego rodzaju. Najczęściej dotyczy to środków finansowych, rzadziej dóbr rzeczowych, a niekiedy dóbr niematerialnych. Od wielkości zgromadzonego kapitału zależy sposób jego zainwestowania oraz skala pomnożenia jego wartości.

Uwzględniając powyższe ustalenia, można przyjąć następujące określenie inwestycji. Inwestycja jest zaangażowaniem środków gospodarczych w przedsięwzięcie gospodarcze mające na celu pomnożenie majątku właściciela  przez przysporzenie określonych dochodów.

Z pojęciem inwestycji jest związane pojęcie inwestora. Inwestorem jest osoba lub jednostka gospodarcza, która prowadzi działalność inwestycyjną. Inwestor ponosi wydatki związane z inwestycją jak też skutki ryzyka i w związku z tym ma wyłączne prawo do podejmowania decyzji dotyczących inwestycji.

Inwestor staje przed różnymi sytuacjami decyzyjnymi. Najbardziej typowa sytuacja występuje wtedy, gdy rozważa ona wiele rodzajów inwestycji, nie związanych ze sobą i musi wybrać inwestycję najbardziej opłacalną.