PIT 2009: Zmiany w podatku dochodowym od osób fizycznych

23 października 2008 roku Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw. Nowelizacja ta dostosowuje polskie przepisy podatkowe do prawa wspólnotowego oraz do orzecznictwa Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Zmiany w PIT podyktowane są również treścią ostatnich wyroków Trybunału Konstytucyjnego.

Przedmiot i podmiot opodatkowania w znowelizowanej ustawie

Zgodnie z nowelizacją ustawy o PIT, zasady i sposób opodatkowania, mają zastosowanie również do:

• małżonków, którzy mają miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej,
• małżonków, z których jeden podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Rzeczypospolitej Polskiej a drugi ma miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej

– jeżeli osiągnęli podlegające opodatkowaniu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przychody w wysokości stanowiącej łącznie co najmniej 75% całkowitego przychodu osiągniętego przez oboje małżonków w danym roku podatkowym i udokumentowali certyfikatem rezydencji miejsce zamieszkania dla celów podatkowych.

Od osób, o których jest mowa powyżej, samotnie wychowujących w roku podatkowym dzieci:

• małoletnie,
• bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,
• do ukończenia 25 roku życia uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek oraz stawki podatku, określonych w pierwszym przedziale skali podatkowej, z wyjątkiem renty rodzinnej

– podatek może być określony, na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym, w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci, z tym że do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w tej ustawie.

Powyższe zmiany mają na celu umożliwienie preferencyjnego opodatkowania dochodów samotnych rodziców będących nierezydentami. Nie można zapomnieć także o tym, że w myśl znowelizowanej ustawy małżonkowie będący oboje nierezydentami oraz małżonkowie, z których jeden jest nierezydentem, a drugi rezydentem, w przypadku gdy w Polsce osiągnęli co najmniej 75 % wszystkich uzyskanych w roku podatkowym opodatkowanych przychodów, obecnie mogą opodatkować swoje dochody na zasadach identycznych jak te które dotyczą rezydentów Polski.

Wprowadzenie nowych zapisów ustawowych ma na celu dostosowanie polskich przepisów podatkowych do prawa UE, szczególnie w kwestiach wyrażonych w wyrokach Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości (C-279/93 Schumacker i C-80/94 Wielockx), w sprawie opodatkowania niektórych pozycji dochodu uzyskiwanego w danym państwie członkowskim przez osoby zamieszkałe na stałe w innym państwie członkowskim.

Ponadto trzeba pamiętać, że przychód ze sprzedaży rzeczy wspólnej, jako dochód ze wspólnej własności, opodatkowuje się osobno u każdego z małżonków, przyjmując, w braku dowodu przeciwnego, że ich udziały w tym dochodzie są równe. Takie uregulowanie opodatkowania podatkiem dochodowym przychodów ze wspólnej własności oznacza, iż obowiązek podatkowy z tytułu tego przychodu obciąża każdego z małżonków z osobna i to niezależnie od tego, że sam ten przychód jako dochód z majątku wspólnego stanowi nadal majątek dorobkowy małżonków.

Koszty w 2009 roku